Motor level หมายถึงระดับmyotome ล่างสุดของไขสันหลังที่สมองยังสั่งการให้กล้ามเนื้อนั้นทำงานได้ปกติ มาตรฐานของASIA  กำหนดกล้ามเนื้อหลัก 10 มัดที่เป็นตัวแทนmyotome ของส่วนแขนและขา 

กล้ามเนื้อแขน 5 มัดหลัก

กล้ามเนื้อขา 5 มัด

• การให้แบ่งกำลังกล้ามเนื้อนั้นจะแบ่งออกเป็น 6 ระดับคือ 0 (ไม่มีการหดตัวของกล้ามเนื้อ) ถึง 5 (กล้ามเนื้อหดตัวทำให้ข้อเคลื่อนไหวต้านแรงโน้มถ่วงและแรงต้านของผู้ตรวจได้เต็มที) 

• ควรประเมินกำลังกล้ามเนื้อกระบังลม (Diaphragm) ที่ใช้ในการหายใจ

• สังเกตการเคลื่อนไหวของหน้าท้อง หายใจเข้าท้องป่อง และหายใจออกท้องยุบ

• ควรตรวจกำลังกล้ามเนื้อบ่า (Trapezius) ซึ่งถูกควบคุมโดยเส้นประสาทที่มาจากไขสันหลังระดับ C3-4 เช่นกัน ในกรณีที่กล้ามเนื้อระหว่างช่องซี่โครง (Intercostal) ยังทำงานได้ปกติ เมื่อผู้ป่วยหายใจเข้าเต็มที่ จะเห็นการเคลื่อนไหวของทรวงอกด้วย

• ส่วนการตรวจกำลังกล้ามเนื้อหูรูดรูทวารนั้นจะช่วยบ่งชี้ถึง การควบคุมการทำงานของหูรูดรูทวารจากสมองผ่านไขสันหลังส่วนล่างสุด ถ้ายังคงปกติ แสดงว่าผู้ป่วยมี sacral sparing หรือ มีพยาธิสภาพที่ไม่สมบูรณ์    

 International Standards for the Classification of Spinal Cord Injury

Motor Exam Guide

C5 Elbow Flexors | Biceps Brachii, Brachialis  

 ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3  

·       ให้ข้อศอกอยู่ในท่าเหยียด 

·       ผู้ตรวจประคองและจับมือผู้ป่วยให้อยู่ในท่าหงาย (supination) 

·       บอกให้ผู้ป่วยงอพักข้อศอก 

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว        กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3 

o   ถ้าทำไม่ได้หรือได้บ้าง                 กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2  

 ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4 -5

·       ผู้ตรวจใช้มือข้างหนึ่งจับตรึงต้นแขน อีกข้างหนึ่งจับข้อมือเพื่อออกแรงต้านกับแรงงอศอกของผู้ป่วย 

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                        กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5 

o   ถ้าต้านแรงได้บางส่วน                     กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

  ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-2

·       ผู้ตรวจพยุงแขนของผู้ป่วยที่ข้อศอกให้แขนและมืออยู่ในท่า neutral     ข้อไหล่หมุนเข้าใน ( internal rotation) เล็กน้อย 

·       บอกให้ผู้ป่วยงอพับข้อศอกผ่านหน้าลำตัว 

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                    กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 2 

o   ถ้าทำได้เล็กน้อยหรือเห็น คลำการหดตัวได้        กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1 

o   ถ้าคลำการหดตัวของกล้ามเนื้อไม่ได้               กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0    

C 6 Wrist Extensors | Extensor Carpi Radialis Longus, Extensor Carpi Radialis Brevis 

 ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3 

·       ให้ข้อศอกเหยียด ฝ่ามือคว่ำลง 

·       ผู้ตรวจประคองจับข้อมือของผู้ป่วย 

·       บอกผู้ป่วยให้กระดกข้อมือขึ้น 

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว           กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3 

o   ถ้าทำไม่ได้หรือทำได้บ้าง                 กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2  

 ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5 

·       ผู้ตรวจใช้มือข้างหนึ่งจับตรึงเหนือข้อมือ อีกข้างหนึ่งจับดึงมือลงเพื่อออกแรงต้านกับแรงกระดกข้อมือขึ้นของผู้ป่วย 

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                      กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5  

o   ถ้าต้านแรงได้บางส่วน                   กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4  

 ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-2 

·       วางแขนของผู้ป่วยให้อยู่ข้างลำตัว  ข้อไหล่หมุนเข้าใน ( internal rotation) เล็กน้อย ข้อศอกเหยียด และข้อมืองอ จับประคองข้อมือ  

·       บอกให้ผู้ป่วยกระดกข้อมือขึ้น (dorsiflexion) ในแนวระนาบไม่ต้านแรงโน้มถ่วง 

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                         กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 2

o   ถ้าทำได้เล็กน้อยหรือเห็น คลำการหดตัวได้             กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้าคลำการหดตัวของกล้ามเนื้อไม่ได้                    กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0  

C7 Elbow Extensors | Triceps

 ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3 

 ·      ผู้ตรวจจับต้นแขนของผู้ป่วยยกขึ้นตั้งฉาก ข้อศอกงอ 

 ·      ผู้ป่วยประคองจับข้อศอกของผู้ป่วย   บอกผู้ป่วยให้เหยียดแขน ศอกขึ้นตรง

 o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3

 o   ถ้าทำไม่ได้หรือได้บ้าง                         กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2

 ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5 

 ·       ผู้ตรวจจับที่ข้อมือของผู้ป่วย กดข้อมือลงให้ข้อศอกงอเพื่อต้านกับแรงเหยียดข้อศอกของผู้ป่วย

 o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                                 กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5

 o   ถ้าต้านแรงได้บางส่วน                              กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

  ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-2

 ·       จับเหนือข้อศอกของผู้ป่วย งอพับข้อศอกเต็มที่ และมือวางอยู่บนตัว  บอกผู้ป่วยให้เหยียดข้อศอกออกให้ตรง ใน  แนวระนาบไม่ต้านแรงโน้มถ่วง

 o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                             กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 2

 o   ถ้าเหยียดได้เล็กน้อยหรือคลำการหดตัวได้                  กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้าคลำการหดตัวของกล้ามเนื้อไม่ได้                        กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0

C8 Long Finger Flexors | Flexor Digitorum Profundus

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3

 ·       ผู้ตรวจจับนิ้วกลางของผู้ป่วยให้ข้อ MCP และ PIP อยู่ในท่าเหยียดโดยนิ้วหัวแม่มือกดกระดูกนิ้วมือท่อนกลางลง และนิ้ว ชี้ดันข้อ PIP ขึ้น ส่วนแขนอยู่ข้างลำตัว ฝ่ามือหงายและข้อศอกอยู่ในท่า neutral บอกผู้ป่วยให้งอข้อ DIP ของนิ้วกลาง

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                              กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3

o   ถ้าทำได้บ้างไม่เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                       กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ  0-2

  ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5

• ผู้ตรวจใช้นิ้วมืออีกข้างกดปลายนิ้วลงเพื่อต้านแรงงอนิ้วของผู้ป่วย

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                                  กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5

o   ถ้าต้านแรงได้บางส่วน                               กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-2

·       เหมือนท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3 แต่จับข้อมือ ฝ่ามือให้อยู่ในท่า neutral เพื่อให้นิ้วของผู้ป่วยงอในแนวระนาบ ไม่ต้านแรงโน้มถ่วง บอกผู้ป่วยให้งอปลายนิ้ว

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                                    กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 2

o   ถ้าทำได้เล็กน้อย                                                   กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้าทำไม่ได้เลย                                                     กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0

T1 Small Finger Abductor | Abductor Digiti Minimi

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3

·       ผู้ตรวจจับแขนของผู้ป่วยยกขึ้น ให้ฝ่ามือตะแคงนิ้วก้อยขึ้น บอกผู้ป่วยให้กางนิ้วก้อยออก

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                          กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3

o   ถ้าทำได้บ้าง                                             กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5

·       วางมือของผู้ป่วยบนพื้นราบ บอกผู้ป่วยให้กางนิ้วก้อยออก

·       ผู้ตรวจใช้นิ้วมือดันปลายนิ้วเข้าเพื่อต้านแรงกางนิ้วของผู้ป่วย

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                                     กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5

o   ถ้าต้านแรงได้บางส่วน                                   กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-2

·       เหมือนท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5 แต่ผู้ตรวจคลำกล้ามเนื้อที่ด้านข้างของฝ่ามือ

·       บอกผู้ป่วยให้กางนิ้วก้อยออก ในแนวระนาบ

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                         กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 2

o   ถ้าทำได้เล็กน้อย                                        กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้าทำไม่ได้ กล้ามเนื้อไม่หดตัว                          กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0

L2 Hip Flexors | Iliopsoas

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3

·       ผู้ตรวจประคองจับขาของผู้ป่วยให้อยู่ในท่า neutral และข้อเข่าเหยียด

·       บอกผู้ป่วยให้งอข้อตะโพก ในขณะที่ผู้ตรวจประคองขาของผู้ป่วยไว้ไม่ให้เท้าลากพื้น

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                                     กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3

o   ถ้าทำไม่ได้หรือได้บ้าง                                              กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5

·       บอกผู้ป่วยให้ยกขาขึ้นและงอข้อตะโพกไว้

·       ผู้ตรวจใช้มือข้างหนึ่งจับที่ต้นขาแล้วกดขาลง เพื่อออกแรงต้านกับแรงงอข้อตะโพกขึ้นของผู้ป่วย ส่วนอีกมือหนึ่งของผู้ตรวจตรึงที่เชิงกรานอีกข้างของผู้ป่วย

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                                 กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5

o   ถ้าต้านแรงได้บางส่วน                              กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 2

·       จับที่ข้อเท้า ให้ข้อตะโพกหมุนออกและงอ 45 องศา และข้อเข่างอ 90 องศส บอกผู้ป่วยให้งอข้อตะโพกในแนวระนาบ

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                        กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-1

·       ผู้ตรวจจับประคองใต้เข่า ให้ข้อตะโพกและข้อเข้างอ 15 องศา

·       คลำกล้ามเนื้อที่หน้าขาใกล้ anterior superior iliac spine

·       บอกผู้ป่วยให้งอข้อตะโพก

o   ถ้าคลำกล้ามเนื้อหดตัวได้                                     กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้าคลำกล้ามเนื้อหดตัวไม่ได้                                  กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0

L3 Knee Extensors | Quadriceps

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3

·       ให้ขาของผู้ป่วยวางพาดอยู่บนแขนของผู้ตรวจ โดยขาอยู่ในท่า neutral และข้อเข่างอเล็กน้อย

·       บอกผู้ป่วยให้เหยียดเข้าตรง              

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                                    กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3

o   ถ้าทำได้บ้างหรือไม่ได้เลย                                         กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5

·       ผู้ตรวจใช้มือข้างหนึ่งจับที่เหนือข้อเท้าแล้วกดขาลง เพื่อออกแรงต้านกับแรงเหยียดข้อเข้าของผู้ป่วย

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                        กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5

o   ถ้าต้านแรงได้บ้าง                          กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 2

·       แบะขาให้ข้อตะโพกหมุนออกนอกและงอ 45 องศา

·       ผู้ตรวจประคองจับที่ข้อเข่า และข้อเท้าให้งอ 90 องศา

·       บอกผู้ป่วยให้งอเหยียดเข่าออกตรง ในแนวระนาบ

o   ถ้าเหยียดได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                       กล้ามเนื้อมี่กำลังระดับ 2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-1

·       ผู้ตรวจจับประคองใต้ข้อเข่า ให้ข้อตะโพกและข้อเข่างอ 15 องศา

·       มืออีกข้างหนึ่งคลำที่กล้ามเนื้อ quadriceps บริเวณเหนือข้อเข่า

·       บอกผู้ป่วยให้เหยียดข้อเข่าตรง หรือให้กดขาลงกับพื้น

o   ถ้าคลำได้กล้ามเนื้อหดตัว                       กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้ากล้ามเนื้อไม่หดตัว                           กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0

L4 Ankle Dorsiflexors | Tibialis Anterior

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3

·       วางขาผู้ป่วยให้อยู่ในท่า neutral โดยข้อตะโพกและข้อเข่างอเล็กน้อย ปลายเท้างุ้มหรือชี้ลง โดยมือของผู้ตรวจจับที่ข้อเท้าของผู้ป่วย

·       บอกผู้ป่วยให้กระดกข้อเท้าขึ้น

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                                 กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3

o   ถ้าทำไม่ได้หรือทำได้บ้าง                                       กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5

·       ผู้ตรวจใช้มือด้านหนึ่งจับข้อเท้าด้านหลัง และอีกมือหนึ่งกดลงที่หลังเท้าเพื่อออกแรงต้านกับแรงกระดกข้อเท้าขึ้นของผู้ป่วย

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                                       กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5

o   ถ้าต้านแรงได้บ้าง                                         กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 2

·       จัดขาให้ข้อตะโพกหมุนออกและงอ 45 องศา

·       ผู้ตรวจประคองจับที่ข้อเข่าและข้อเท้า ให้ข้อเข่างอ 90 องศา

·       บอกให้ผู้ป่วยกระดกข้อเท้าขึ้นในแนวราบ

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                                    กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-1

·       ผู้ตรวจจับประคองขาอยู่ในท่า neutral ข้อเข่าเหยียดและเท่าอยู่ในท่า planterflexion เล็กน้อย มือวางอยู่บนกล้ามเนื้อ Tibialis Anterior

·       บอกให้ผู้ป่วยกระดกข้อเท้าขึ้น

o   ถ้าคลำได้กล้ามเนื้อหดตัว                                 กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้ากล้ามเนื้อไม่หดตัว                                     กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0

L5 Long Toe Extensors | Extensor Hallucis Longus

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3

·       ผู้ตรวจจับขาของผู้ป่วยให้อยู่ในทา neutral ข้อตะโพกและข้อเข่าเหยียด ปลายเท้างุ้มหรือชี้ลงและบอกให้กระดกนิ้วหัวแม่เท้าขึ้น

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                                    กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3

o   ถ้าทำไม่ได้หรือได้บ้าง                                             กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5

·       ผู้ตรวจใช้นิ้วหัวแม่มือกดลงที่โคนนิ้วหัวแม่เท้าของผู้ป่วยเพื่อออกแรงต้านกับแรงกระดกนิ้วหัวแม่เท้าขึ้นของผู้ป่วย

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                                       กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5

o   ถ้าต้านได้บ้าง                                             กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 2

·       แบะขาให้ข้อตะโพกหมุนออกและงอ 45 องศา ประคองจับที่ข้าเข่า ให้ข้อเข่างอ 90 องศา เท้าอยู่ในท่า neutral และนิ้วเท้างุ้มลง

·       บอกผู้ป่วยให้กระดกนิ้วหัวแม่เท้าขึ้นในแนวระนาบ

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                              กล้ามเนื้อมีกำลังกล้ามเนื้อระดับ 2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-1

·       ผู้ตรวจจับประคองขาอยู่ในท่า neutral ข้อเข่าเหยียดและข้อเท้างุ้มลง

·       บอกให้ผู้ป่วยกระดกนิ้วหัวแม่เท้าขึ้น

o   ถ้าเอ็นของกล้ามเนื้อ EHL ตึงขึ้นที่โคนนิ้วหัวแม่เท้า                    กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้าไม่เห็นเอ็นตังขึ้น                                                     กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0

S1 Ankle Plantarflexors | Gastrocnemius, Soleus

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 3

·       ให้ขาของผู้ป่วยอยู่ในท่า neutral โดยข้อตะโพกกาง 45 องศาและข้อเข่างอเต็มที่ ฝ่าเท้าวางราบกับพื้น บอกให้ยกส้นเท้าขึ้นพ้นพื้น

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                                    กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 3

o   ถ้าทำไม่ได้หรือได้บ้าง                                             กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0-2

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 4-5

·       ผู้ตรวจใช้มือข้างหนึ่งจับและดันฝ่าเท้าของผู้ป่วยขึ้นเพื่อออกแรงต้านกับแรงถีบฝ่าเท้าลงของผู้ป่วย

o   ถ้าต้านแรงได้เต็มที่                                      กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 5

o   ถ้าต้านแรงได้บ้าง                                        กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 4

ท่าตรวจกำลังกล้ามเนื้อระดับ 0-2

·       ผู้ตรวจจับประคองขาให้ข้อตะโพกแบะหมุนออกและงอ 45 องศา และข้อเข่างอ 90 องศา โดนมือของผู้ตรวจวางอยู่ที่น่องของผู้ป่วย

·      บอกผู้ป่วยให้ถีบงุ้มฝ่าเท้าลง

o   ถ้าทำได้เต็มช่วงการเคลื่อนไหว                           กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 2

o   ถ้าทำได้เล็กน้อย คลำการหดตัวได้                       กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 1

o   ถ้ากล้ามเนื้อไม่หดตัวเลย                                 กล้ามเนื้อมีกำลังระดับ 0

Assessment

Advertising Zone    Close